Czy rozmiar ma znaczenie?
Wybór odpowiedniego rozmiaru klawiatury to jeden z najważniejszych wyborów przed którymi staniesz wybierając klawiaturę mechaniczną. Mnogość opcji może być przytłaczająca, szczególnie przy pierwszym kontakcie z klawiaturami mechanicznymi. W końcu rozmiar klawiatury ma wpływ na jej funkcjonalność, wygląd oraz ilość miejsca zajmowanego na biurku, a także na Twoją wygodę. W tym przewodniku postaramy się przybliżyć Ci różne rozmiary klawiatur, co - mamy nadzieję - ułatwi Ci podjęcie decyzji.
Anatomia klawiatury
Zanim przyjrzymy się rozmiarom, warto wiedzieć, w jaki sposób klawisze są logicznie pogrupowane. Ta wiedza przyda nam się przy opisywaniu i porównywaniu poszczególnych rozmiarów. Poniższa grafika przedstawia klawiaturę w rozmiarze 100%, bo to właśnie ten rozmiar zawiera wszystkie standardowe grupy klawiszy.
Jak widzisz, klawisze logicznie podzielone są na następujące grupy:
- Klawisze funkcyjne - górny rząd klawiszy w klawiaturze full-size. Zawiera klawisze funkcyjne F1-F12 oraz dodatkowe klawisze, np. Esc. Na grafice zaznaczone na różowo.
- Klawisze alfanumeryczne - główna część klawiatury, zawiera wszystkie klawisze liczbowe oraz litery i znaki interpunkcyjne, a także spację. Do tej grupy należą też modyfikatory, czyli klawisze otaczające klawisze alfanumeryczne,czyli m.in. Ctrl, Alt, Tab, CapsLock, Backspace itd. Na grafice oznaczone kolorem zielonym.
- Klawisze nawigacyjne - klawisze służące do nawigacji, np. Page Up, Page Down, Insert itd. Do tej grupy zaliczają się też strzałki. Na grafice zaznaczone na niebiesko.
- Numpad - panel numeryczny zawierający klawisze 0-9 oraz klawisze operacji matematycznych. Na grafice oznaczone kolorem pomarańczowym.
Rozmiar klawiatury
Rozmiar klawiatury, często wyrażony w procentach, ma ścisły związek z fizycznymi wymiarami klawiatury i jest proporcjonalny do liczby jej klawiszy. Przykładowo, klawiatura w rozmiarze 60% będzie mniejsza niż klawiatura w rozmiarze 80%. Rozmiar klawiatury ma też wpływ na układ klawiszy oraz odległości pomiędzy nimi.
Najczęściej spotykanym na rynku rozmiarem klawiatury jest klawiatura 100% (full-size).
Rozmiary standardowe to takie, które wykorzystują jedynie klawisze występujące w klawiaturze o rozmiarze 100%. Są to rozmiary 100%, 80% i 60%.
Rozmiary niestandardowe zawierają klawisze o niestandardowej szerokości, które nie występują w standardowych klawiaturach 100%. Są to rozmiary 96%, 75% i 65%. Te rozmiary nie są całkowicie ustandaryzowane, co oznacza, że klawiatury o tych samych rozmiarach mogą różnić się układem pomiędzy producentami.
Istnieją również różne egzotyczne rozmiary, którym przyjrzymy się w dalszej części wpisu (nie obrazimy się, jeśli przescrollujesz od razu do tej sekcji ;)).
Poniższa infografika przedstawia najpopularniejsze rozmiary klawiatur. W dalszej części wpisu przyjrzymy się kolejno wszystkim z nich.
Standardowe rozmiary klawiatur
100% (full-size)
Klawiatura 100%, poza częścią alfanumeryczną, posiada numpad, klawisze strzałek, klawisze nawigacyjne i rząd klawiszy funkcyjnych. Klawisze są podzielone na cztery grupy. Liczba klawiszy w klawiaturze 100% waha się pomiędzy 101 a 106.
Dedykowany numpad, pogrupowane klawisze funkcyjne i wydzielone klawisze Esc oraz klawisze nawigacyjne sprawiają, że rozmiar 100% zapewnia łatwy dostęp do wszystkich najważniejszych funkcji klawiatury.
Rozmiar 100% to najpopularniejszy rozmiar na rynku. Ze względu na wydzielony numpad sprawdza się dobrze w zastosowaniach biurowych, zwłaszcza w przypadku pracy z danymi. Coś za coś - swoją rozbudowaną funkcjonalność rozmiar 100% przypłaca dużą ilością zajmowanego miejsca.
Oryginalne klawiatury IBM PC były właśnie w rozmiarze 100%. To właśnie dzięki nim rozmiar 100% jest do dziś najpopularniejszym rozmiarem klawiatury. Być może, gdyby nie IBM, klawiatury wyglądałyby dzisiaj zupełnie inaczej!
80% (tenkeyless)
Klawiatura 80% to klawiatura full-size bez numpada. Inaczej nazywana TKL (tenkeyless). Termin “tenkeyless” prawdopodobnie odnosi się właśnie do usuniętego numpada, mimo że zawiera on znacznie więcej niż dziesięć klawiszy. Liczba klawiszy w klawiaturze TKL to 87 lub 88.
Brak numpada zmniejsza fizyczny rozmiar klawiatury oraz ilość zajmowanego przez nią miejsca. Nie oszukujmy się - większość osób raczej nie korzysta na co dzień z numpada. Jeśli również należysz do tej grupy, być może docenisz bardziej kompaktowe wymiary klawiatury kosztem pozbycia się kilku rzadziej używanych klawiszy.
Dla osób praworęcznych, mniejszy rozmiar klawiatury oznacza również możliwość umieszczenia myszki bliżej prawej krawędzi klawiatury, co zwiększa ergonomię w przypadku częstego korzystania z klawiatury i myszki jednocześnie.
60%
Klawiatura 60% idzie jeszcze dalej i z klawiatury full-size, poza numpadem, usuwa także rząd klawiszy funkcyjnych oraz klawisze nawigacyjne wraz ze strzałkami. Wbrew pozorom nie oznacza to wcale, że wybierając klawiaturę 60% już na zawsze będziesz pozbawiony(-a) funkcjonalności tych klawiszy. Większość usuniętych klawiszy pozostaje dostępna dzięki kombinacjom z klawiszem funkcyjnym Fn. Liczba klawiszy w klawiaturze 60% to 61.
Ze względu na niezwykle kompaktowe wymiary, klawiatura 60% oferuje niezwykłą wygodę pisania - w końcu wszystkie klawisze są w zasięgu palców, bez konieczności przenoszenia dłoni pomiędzy różnymi częściami klawiatury, dlatego to świetna opcja, niezależnie od tego, czy klawiatury używasz głównie do gier, czy do pisania. Klawiatura 60% zajmuje bardzo mało miejsca na biurku i pozwala na łatwy i wygodny transport.
Niestandardowe rozmiary klawiatur
96% (1800)
Klawiatura 96% posiada wszystkie klawisze występujące w klawiaturze 100%, ale zmniejsza odległości pomiędzy sąsiednimi grupami klawiszy. Dzięki temu szerokość klawiatury jest tylko o jedną kolumnę klawiszy większa niż klawiatury w rozmiarze 80%! Aby wszystkie klawisze zmieściły się na ograniczonej przestrzeni, niektóre z nich (np. klawisze otaczające strzałki) często są odpowiednio zmniejszone. Liczba klawiszy w klawiaturze 96% wynosi zazwyczaj od 96 do 104.
Dzięki zmniejszonym wymiarom klawiatura 96% zajmuje stosunkowo mało miejsca na biurku, nadal oferując pełną funkcjonalność klawiatury full-size. To idealne rozwiązanie dla osób nie mogących rozstać się z numpadem, ale chcących zaoszczędzić trochę miejsca na biurku.
75%
Klawiatura 75% to 60% z dodanym rzędem klawiszy funkcyjnych oraz dodatkową kolumną klawiszy po prawej stronie. Dzięki takiemu układowi, klawiatura 75% jest tylko odrobinę większa niż 60%, oferując większą liczbę dedykowanych klawiszy. Liczba klawiszy w klawiaturze 75% waha się pomiędzy 80-84.
Klawiatury 75% są często stosowane w laptopach, dlatego jeśli przesiadasz się z klawiatury laptopowej na klawiaturę mechaniczną i obawiasz się radykalnej zmiany rozmiaru i układu klawiszy, rozmiar 75% może okazać się dobrym wyborem, bo najprawdopodobniej już z niego korzystałeś(-aś)!
65%
Klawiatura 65% to inaczej 60% z dodatkową kolumną klawiszy po prawej stronie sekcji alfanumerycznej, lub rozmiar 75% bez rzędu klawiszy funkcyjnych. Dodatkowa kolumna klawiszy pozwala na zawarcie w układzie dedykowanych klawiszy strzałek. Klawiatury 65% mają zazwyczaj 65-68 klawiszy.
Klawiatura 65% zajmuje bardzo mało miejsca na biurku. To rozmiar idealny zarówno do gier, jak i do pisania.
Egzotyczne rozmiary klawiatur
Do tej sekcji wybraliśmy kilka układów, które wydają nam się ciekawe i warte poznania, ale to tylko kropla w morzu fascynujących układów i rozmiarów klawiatur, które można znaleźć w Internecie.
40%
40% to miniaturowy rozmiar klawiatury o łącznej liczbie klawiszy pomiędzy 45 a 50. Klawiatura 40% nie zawiera ani rzędu klawiszy funkcyjnych, ani standardowego rzędu klawiszy liczbowych, przez co wprowadzenie niektórych znaków wymaga użycia zaawansowanych makr. Rozmiar 40% oferuje łatwy dostęp do wszystkich potrzebnych funkcji, ale często poprzez wiele warstw funkcjonalnych makr.
HHKB (Happy Hacking Keyboard)
HHKB to układ klawiatury stworzony w 1996 r. w celu wyeliminowania problemów, z którymi borykali się programiści UNIX w tamtym czasie. HHKB skupia się na optymalizacji pozycji klawisza Ctrl. Ctrl jest składową wielu skrótów klawiaturowych często używanych podczas programowania. W większości układów klawiatur klawisz Ctrl jest umieszczony w lewej dolnej części klawiatury, co wymusza konieczność częstej zmiany pozycji dłoni.
Układ HHKB przenosi klawisz Ctrl do jednego ze środkowych rzędów klawiatury, na lewo od klawisza “A” (w miejsce klawisza CapsLock). Dzięki temu klawisz ten jest łatwo dostępny pod lewym małym palcem w standardowej pozycji dłoni na klawiaturze.
Battleship
Battleship to określenie na klawiaturę w rozmiarze większym niż full-size. Taka klawiatura posiada dodatkową grupę klawiszy funkcyjnych po lewej stronie oraz aż dwa rzędy klawiszy funkcyjnych.
Klawiatura ortolinearna (ortho)
Klawiatura ortolinearna to specyficzna klawiatura cechująca się idealnie równoległym ułożeniem rzędów klawiszy względem siebie, w przeciwieństwie do tradycyjnych układów, w których poszczególne rzędy są zazwyczaj lekko przesunięte względem pozostałych. Dzięki temu klawiatury ortho są bardziej ergonomiczne niż klawiatury z klasycznym układem klawiszy, ponieważ wymuszają naturalny ruch palców w płaszczyźnie pionowej zamiast poziomej, który nie jest naturalny dla ludzkich dłoni.
Standardowe klawiatury mają rzędy klawiszy przesunięte względem siebie tylko dlatego, że kopiowały układ klawiszy w maszynach do pisania, w których to przesunięcie było konieczne. Klawiatury ortho to świeże spojrzenie na to, jak mogłyby wyglądać dzisiejsze klawiatury, gdyby nie rządziła nimi przeszłość.
Klawiatura split
Klawisze w klawiaturze typu split są podzielone na dwie grupy i fizycznie od siebie oddzielone. Ideą tego układu klawiszy jest umożliwienie użytkownikowi jeszcze dokładniejsze dopasowanie klawiatury do naturalnej pozycji dłoni, co znacząco zwiększa ergonomię i komfort pisania.
Jaki rozmiar klawiatury wybrać?
Jak zwykle, nie ma jednoznacznej odpowiedzi na pytanie, który rozmiar klawiatury mechanicznej jest najlepszy. Wszystko zależy od Twoich preferencji, a wybór sprowadza się do znalezienia balansu pomiędzy funkcjonalnością, wygodą i fizycznymi wymiarami klawiatury. Jest jednak kilka czynników, które warto wziąć pod uwagę, zastanawiając się nad najlepszym rozmiarem klawiatury mechanicznej.
Jaki rozmiar klawiatury do gier?
Jeśli szukasz klawiatury do grania, najprawdopodobniej nie potrzebujesz numpada, dlatego większe rozmiary klawiatur, jak 100% czy 96% niekoniecznie będą najlepszym wyborem, bo ze względu na dużą ilość zajmowanego miejsca mogą kolidować z optymalnym ustawieniem myszki po prawej stronie klawiatury. Rozważ rozmiar 60%, który umieszcza większość klawiszy w zasięgu Twoich palców i posiada bardzo kompaktowe wymiary.
Jeżeli zależy Ci na dedykowanych klawiszach strzałek, zwróć uwagę na rozmiar 75% lub 65%, które oferują trochę więcej klawiszy niż 60%, nie zajmując dużo więcej miejsca na biurku.
Jaki rozmiar klawiatury do pisania?
Jeżeli dużo piszesz, rozważ rozmiar 80%, w którym wszystkie klawisze nawigacyjne są intuicyjnie rozmieszczone. Klawiatura 60% również sprawdzi się do pisania, ale wymaga poświęcenia odrobiny czasu na przyzwyczajenie się do skrótów klawiszowych.
Jeżeli dodatkowo pracujesz z danymi i masz dużo przestrzeni roboczej na biurku, zastanów się nad klawiaturą 100% lub 96%, które oferują dedykowany numpad.
Jeśli przestawiasz się na klawiaturę mechaniczną ze standardowej klawiatury laptopowej, zwróć uwagę na rozmiar 75%, gdyż właśnie on jest najczęściej stosowany w klawiaturach laptopowych i najłatwiej będzie Ci przestawić się na ten rozmiar klawiatury.
Jaki rozmiar klawiatury do programowania?
Jeśli szukasz klawiatury do programowania i chcesz spróbować czegoś niestandardowego, zwróć uwagę na układ HHKB, który ostatnio zyskuje na popularności. Ten układ umieszcza często używany w skrótach klawiszowych klawisz Ctrl w bardziej dostępnym środkowym rzędzie klawiszy, zamiast w lewym dolnym rogu klawiatury. A poza tym wygląda super cool (te estetyczne blockery w obu dolnych rogach <3).
Jeżeli wolisz pozostać przy bardziej standardowych rozmiarach, dowolny rozmiar dobrze sprawdzi się w programowaniu. Przed podjęciem decyzji zastanów się, jak często używasz strzałek, numpada i klawiszy funkcyjnych oraz jak duża jest powierzchnia Twojego biurka. Wróć do tego przewodnika i sprawdź, który rozmiar zawiera niezbędne Ci grupy klawiszy i zajmuje najmniej miejsca.
Dodatkowo, jeśli klawiatura jest Twoim narzędziem pracy, warto zainwestować trochę więcej czasu, żeby poeksperymentować i znaleźć układ dla siebie, a być może nawet zbudować klawiaturę pod swoje potrzeby (np. klawiaturę ortho split).
Podsumowanie
Pamiętaj, że wiele czynników ma wpływ na to, jaki rozmiar klawiatury będzie dla Ciebie najbardziej optymalny. Najlepszym sposobem na znalezienie idealnego rozmiaru i układu jest wypróbowanie klawiatury “na własnej skórze”, czasami nawet przez kilka dni lub tygodni.
Nie zrażaj się, jeśli nie znajdziesz od razu klawiatury, która będzie jak przedłużenie Twoich dłoni - na to potrzeba czasu! Na szczęście jest mnóstwo różnych rozmiarów i układów, z których możesz wybierać. A jeśli masz wątpliwości, odezwij się do nas - chętnie pomożemy!